نرگس نظیفی، علی فروهرمهر،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۵-۱۳۹۴ )
چکیده
ویژگی یک سلول به طور عمده، به الگوی بیان ژنی آن بستگی دارد. برخی از ژنها برای فعالیت آینده سلول انتخاب میشوند، در صورتی که برخی از ژنها از صلاحیت خارج و برای مدت زمان طولانی خاموش میشوند. در سلولهای یوکاریوتی، الگوی بیان ژن حتی در غیاب عامل القایی پایدار باقی مانده و ثابت میماند. فرآیندی که بدون تغییر در توالی نوکلئوتیدهای یک ژن، نحوه بروز ژن را تغییر میدهد، اپی ژنتیک مینامند. بنابراین اپی ژنتیک، مربوط به توارث میتوزی و یا میوزی تفاوتهای بیان ژن، بدون تغییر در توالی DNA میباشد. مکانیسمهای اپی ژنتیکی، تمام فرآیندهای بیولوژیکی بدن موجودات را از زمان شکل گیری تا مرگ تنظیم میکند به عنوان مثال میتوان به تنظیم فرآیندهای شکل‌گیری گامتها، شکل گیری جنین، تمایز و رشد و نمو سلولی اشاره کرد. کلیدی ترین عوامل در تغییرات اپی‌ژنتیکی، مربوط به تغییرات در عوامل تغییردهنده ی آرایش کروماتین، عوامل تغییردهنده ی هیستونها، متیلاسیون دی.ان.ا، فعالیت آر.ان.اهای غیر کدکننده، که مهمترین آنها آر.ان.اهای کوچک تنظیمی به نام میکرو آر.ان.ا و آر.ان.ا کوچک مداخله گر هستند، میباشد.
