گیاهان طی چرخه زندگی در معرض تنشهای محیطی قرار میگیرند و مکانیسمهای مختلفی جهت سازش با تنشهای زیستی و غیرزیستی در سطح سلولی و مولکولی در آنها تکامل یافته است. به علت وجود این مکانیسمها، با دریافت سیگنال خارجی، پاسخ مناسبی به شرایط محیطی نشان میدهند. شواهد نشان میدهند که مسیرهای تنظیمی با اسید آبسیزیک، اسید سالیسیلیک، اسید جاسمونیک و اتیلن و گونههای اکسیژن واکنشگر در تلاقی بین علامترسانی تنشها نقش حیاتی دارند. ABA در تنشهای غیرزیستی دخالت و بین علامترسانی ABA و علامترسانی تنشهای زیستی اجزاء مشترکی وجود دارد. همچنین بافتهای اپیدرمی شامل کوتیکول و روزنه، نقاط مهم همگرایی تنشهای مختلف است و اولین جایگاه دفاعی در برابر تنش میباشند. عوامل کلیدی مشترک بین مسیرهای علامترسانی تنشها فاکتورهای رونویسی و کینازها میباشند. آبشارهای پروتئین کینازی (MAPK/MPK) تنظیمکنندههای بسیار حفاظت شده در انواع فرآیندهای سلولی مانند تمایز، تکثیر، رشد و مرگ هستند و نقش مهمی در پاسخ به تنشها و پاسخهای هورمونی از جمله علامترسانی ROS ایفا میکنند. پروتئینهای تنظیمشونده با کلسیم شامل کالمودولین، پروتئینکینازهای وابسته به کلسیم (CDPK)، فسفاتازهای تنظیمشونده با کلسیم و سرین/ ترئونین فسفاتازها در تلاقی مسیرهای علامترسانی عمل میکنند. فاکتورهای رونویسی از خانوادههای مختلف نیز در تلاقی علامترسانی تنشهای زیستی و غیرزیستی نقش اصلی را دارند.
akhondi M, zare hasanabadi M. The crosstalk between biotic and abiotic and biotic stresses in plants. Journal of Biosafety 2014; 7 (1) :71-84 URL: http://journalofbiosafety.ir/article-1-63-fa.html
آخوندی مهدی، زارع حسن آبادی مریم. تلاقی بین علامترسانی تنشهای زیستی و غیرزیستی در گیاهان. فصلنامه علمي ايمني زيستي. 1393; 7 (1) :71-84