پژوهشکده زیستفناوری دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، ایران
چکیده: (3449 مشاهده)
تولید پروتئینهای نوترکیب از مهمترین دستاوردهای بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک در سالهای اخیر بوده است. امروزه تقاضای زیادی برای تولید پروتئینهای نوترکیب جهت درمان و تشخیص وجود دارد. بنابراین، محققان در تلاش برای توسعه مدلهای تراریخته مختلف جهت تولید این داروها هستند. از آنجا که یک ژن خارجی را می توان در سیستمهای میزبانی مختلف بیان کرد، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ بیان ﺑﺎ ﻛﺎراﻳﻲ و اﻳﻤﻨﻲ زﻳﺴﺘﻲ ﺑﺎﻻ اﻣﺮی ﺿﺮوری است. از ﺟﻤﻠﻪ سیستمهای اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺮای ﺗﻮﻟﻴﺪ پروتئینهای نوترکیب میتوان به باکتریها، ﻣﺨﻤﺮﻫﺎ، ﮔﻴﺎﻫﺎن و ﺣﻴﻮاﻧﺎت اﺷﺎره ﻛﺮد. انتخاب نوع سیستم بیان برای تولید هر پروتئین نوترکیب مشکل است. روشهای ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮای اﻧﺘﻘﺎل ژن و ﺗﻮﻟﻴﺪ محصولات ﺗﺮارﻳﺨﺘﻪ وﺟﻮد دارد، اﻣﺎ همهی روشهای اﻧﺘﻘﺎل ژن در ﺗﻮﻟﻴﺪ محصولات ﺗﺮارﻳﺨﺘﻪ ﻛﺎرا ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. امروزه یکی از ابزارهای مؤثر و پرکاربرد برای انتقال ژن، ناقلهای ویروسی هستند. ناقلهای ویروسی به دلیل توانایی بالای آنها در الحاق ژن به سلول میزبان مورد توجه محققان قرار گرفته است. ﺣﺬف ﺑﺮﺧﻲ ژنﻫﺎی اﺻﻠﻲ و کد کننده پروتئینهای ﺳﺎﺧﺘﺎری وﻳﺮوس ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﺗﻮﺳﻂ ناقلهای کمککننده، بهبود یافته است و همچنین ﺑﺮای بستهبندی پیکره وﻳﺮوس از سلولهای بستهبندی ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺘﻔﺎده شده است، ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ اﻳﻤﻨﻲ ﻛﺎر ﺑﺎ اﻳﻦ ناقلهای وﻳﺮوﺳﻲ را ﺑﺎﻻﺗﺮ میبرد. در بین ناقلهای ویروسی، ناقلهای لنتیویروس یکی از قویترین و پرکاربردترین ناقلهای موجود هستند. تاکنون سه نسل از ناقلهای لنتیویروس طراحی شده است، بهطوریکه هر نسل نسبت به نسل قبل ایمنی زیستی بالاتری داراست.